Η κλινική εξέταση (ψηλάφηση) των μαστών πρέπει να γίνεται πάντα από εξειδικευμένο ιατρό, διότι η σύσταση των μαστών μπορεί, πολλές φορές, να μπερδέψει ακόμα και τους πιο έμπειρους. Δεν είναι μια εύκολη υπόθεση!
Ο ιατρός πρέπει πρώτα να εκτιμήσει τις εξετάσεις που έχει υποβληθεί η γυναίκα και στην συνέχεια, να προχωρήσει στην ψηλάφηση. Θα πρέπει να παρατηρήσει τους μαστούς για τυχόν αλλαγές, ελέγχοντάς τους προσεκτικά στο σύνολό τους, αλλά και τις μασχαλιαίες κοιλότητες. Η ψηλάφηση πρέπει να πραγματοποιείται σε ετήσια βάση, στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου, αλλά και σε κάθε επίσκεψη της γυναίκας στον γιατρό για τον οποιονδήποτε λόγο.
Αυτοεξέταση μαστών
27 Διαπιστώθηκε από στατιστικές μελέτες ότι σε κάποιες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού τον ανακαλύπτουν οι γυναίκες μόνες τους, μάλλον τυχαία παρά χάρις σε μια επαναλαμβανόμενη μεθοδική εξέταση. Δημιουργήθηκε λοιπόν η πεποίθηση ότι η γυναίκα μόνη της, μπορεί να συμβάλλει στην ανακάλυψη του καρκίνου του μαστού εφαρμόζοντας την τακτική αυτοεξέταση του στήθους.
Οι περισσότερες γυναίκες που αυτοψηλαφώνται δεν θα ανακαλύψουν ποτέ κακοήθεις όγκους. Σίγουρα, όμως, η αυτοεξέταση συμβάλλει στην εξοικείωση των γυναικών με το σώμα τους και στην καλύτερη κατανόησή του.
Συνιστούμε στις γυναίκες να εξετάζονται μία φορά το μήνα. Εάν όμως αυτό προκαλεί άγχος, δε δημιουργείται πρόβλημα να εξετάζεστε κάθε 2-3 μήνες. Για τις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, καταλληλότερο είναι το διάστημα είναι μεταξύ 7ης και 10ης ημέρας από την έναρξη της περιόδου. Είναι σημαντικό να εκτελείτε την εξέταση στην ίδια φάση του κύκλου, ώστε η σύσταση των μαστών να είναι παρόμοια και συγκρίσιμη. Αντίθετα οι γυναίκες που βρίσκονται στη φάση της εμμηνόπαυσης μπορούν να πραγματοποιούν την ψηλάφηση μια οποιαδήποτε ημερομηνία π.χ. την 1η ημέρα του μήνα.
Σημασία έχει να εξοικειωθείτε με τη φυσιολογική υφή του στήθους σας ώστε να μπορείτε να διακρίνετε κάθε νέο εύρημα. Τα ευρήματα για τα οποία χρειάζεται να ανησυχήσετε και να επισκεφτείτε τον γιατρό , είναι η εμφάνιση ενός όζου, που παραμένει επίμονος και αμετάβλητος, μια εισολκή στο δέρμα ή την θηλή , ροή αίματος από την θηλή ή έκζεμα.
Ξεκινήστε την αυτοεξέταση με την επισκόπηση των μαστών. Παρατηρήστε στον καθρέφτη σας, εάν υπάρχει κάποιο βαθούλωμα στο δέρμα, πρόσφατη εισολκή της θηλής, προεξοχή, πληγή, αλλαγή στο χρώμα του δέρματος ή έκζεμα στην κορυφή της θηλής. Παρατηρήστε τους μαστούς με τα χέρια να βρίσκονται κάτω και, έπειτα, σε ανάταση. 29
Στη συνέχεια τοποθετώντας τα στη μέση ασκείστε πίεση ώστε να συσπασθούν οι μύες του θωρακικού τοιχώματος. 30
Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει την ψηλάφηση με σκοπό την αίσθηση της υφής των μαστών. 31(στην φωτογραφία αυτή αν μπορούμε να αφαιρέσουμε αυτά που γραφεί κάτω) Πολλές γυναίκες προτιμούν την ώρα του ντους, επειδή το σαπούνι διευκολύνει τη μετακίνηση των δακτύλων πάνω στο δέρμα.
Τοποθετείστε το χέρι της εξεταζόμενης πλευράς πίσω από το κεφάλι, ώστε να αναπτυχθεί ο μαστός. Με τις άκρες των δακτύλων πιέστε ήπια το μαστό στο θωρακικό τοίχωμα, για να αντιληφθείτε τη μορφολογία του. 32
Εξετάστε το σύνολο του μαστού προσεκτικά με όποιο σύστημα επιλέξετε: ακτινωτά, περιστροφικά, σαν ρολόι ή πάνω κάτω. Μην ξεχάσετε την ουρά του μαστού προς τη μασχάλη. 33
Μπορούμε να επαναλάβουμε την εξέταση ξαπλωμένοι μιας και ο μαστός απλώνεται πάνω στον θωρακικό μύ. 34
Μην πιέζετε τις θηλές για να ελέγχετε τη ρύση. 35 Λευκή, κίτρινη, ορώδης, πράσινη ή καφέ έκκριση υγρού από τη θηλή είναι φυσιολογική εάν είναι προκλητή. Μόνο η αυτόματη έκκριση με στοιχεία αίματος θα σας οδηγήσει στο γιατρό. Αυτό βέβαια είναι καλύτερα να το κρίνει ειδικός , διότι πολλές φορές τα στοιχεία αίματος είναι ελάχιστα.
Είναι γεγονός, ότι η αυτοεξέταση των μαστών μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση σε μερικές γυναίκες και κάποιες, μάλιστα, μπορεί και να μην καταφέρουν να την ολοκληρώσουν καν λόγω άγχους. Δεν έχει υπολογιστεί στατιστικά το όφελος από την αυτοεξέταση των μαστών. Είναι όμως μια θαυμάσια ιδέα που μπορεί να οδηγήσει σε μια διάγνωση. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι παραλείπουμε την εξέταση από ειδικό ιατρό.
Προληπτικός έλεγχος / εκτίμηση κινδύνου
Προεγχειρητική διαθερμική βιοψία (core biopsy – FNA)
Ανοιχτή βιοψία / βιοψία με συρμάτινο οδηγό
Ογκολογικές – Ογκοπλαστικές επεμβάσεις
Βιοψία φρουρού λεμφαδένα / λεμφαδενικός καθαρισμός
